30 Aug 2021
FIFTY-EIGHT years ago on 16th September 1963, Malaysia was born. We thank God that over the years, this nation has proven that nation building is possible within a multi-ethnic and multi-religious setting.
No doubt, the diverse cultures, demands and aspirations of her 32.7 million population have put pressure on inter-ethnic and inter-religious relations, and at times, have resulted in some tensions. But, praise God, sensibility and the spirit of tolerance have kept us going. Let us pray that the harmony we have experienced will continue to prevail as we move towards the status of a fully developed nation.
This is the second year Malaysia Day is celebrated in a low-key manner, mostly done virtually. The pandemic has deprived us of the real celebration that could have been manifested through fellowships and social interactions.
With the hike in positive cases and casualties, COVID-19 has diverted and drained much of our energy, resources and attention. Our public health system is stretched to its limit and frontliners are simply burnt out. The economic sector suffers tremendously and many are hit by loss of job and income. As the only viable form of communication relies heavily on media technology, digital divide among the rakyat is further widening, especially between rural and urban areas. Squabbles in our political front too are not contributing well to the already stressful situation.
This prolonged pandemic has turned life upside down. There are uncertainties in every dimension of life. To many, the new norms are “abnormal” because they are quite alien to the very nature of man as social being.
It is in such atmosphere that Malaysia Day is to be celebrated this year. Somehow, we need to rise above and find alternative ways to express our sense of nationhood especially towards national recovery and unity.
As believers, let us turn to the Lord to seek His consolation and wisdom. The scripture text 1 Corinthians 2:9-12; we are reminded by St. Paul to read the signs of the times by turning to the Spirit of God, who “searches everything, even the depths of God’s purposes.” The trials and tribulations we go through as individual, family or nation are sometimes beyond our comprehension. To a certain extent, our social analysis may lead us to identify the root causes of the situations. But unless we transcend our mind and resort to our faith to help us through at this difficult moment, the ‘blaming game’ will lead us nowhere.
As disciples of Christ, we are called to be “salt of the earth and light of the world”. Instead of cursing the darkness, let us each light our own candle and together we can find a way out.
I pray that with the help of the Holy Spirit, Malaysia Day can be an occasion to make the difference. Where there are lies and deceit, let us uphold truth and integrity. Where there are hatred and vengeance, let us show pardon and forgiveness. Where there are bullies and exploitations, let us stand firm and defend the human dignity of everyone irrespective of colour and creed. Where there are negative forces at play, let us defeat them with the forces of love.
Let our love for our nation bring forth the best in us as we march forward through and beyond the COVID-19 pandemic.
God bless Malaysia!
Archbishop John Wong
Kota Kinabalu Archdiocese
____________________________
Pesan Hari Malaysia 2021
30 Ogos 2021
Malaysia dilahirkan lima puluh lapan tahun yang lalu pada 16 September 1963. Kita bersyukur kepada Tuhan selama bertahun-tahun, negara ini telah membuktikan bahawa pembangunan negara dapat dilakukan dalam lingkungan yang terdiri daripada pelbagai etnik dan agama.
Tidak dapat dinafikan, kewujudan pelbagai budaya, tuntutan dan aspirasi 32.7 juta penduduknya telah memberi tekanan kepada hubungan antara etnik dan antara agama, dan kadang-kala, ini telah menimbulkan ketegangan. Tetapi, puji Tuhan, akal budi dan semangat toleransi telah membuat kita terus maju ke hadapan. Marilah kita berdoa agar keharmonian yang kita alami diteruskan sambil kita menuju ke arah status negara maju sepenuhnya.
Ini adalah tahun kedua Hari Malaysia disambut dengan cara sederhana, kebanyakannya dilakukan secara maya. Pandemik ini telah menghalang kita daripada perayaan sebenar yang dapat dinyatakan melalui pertemuan dan interaksi sosial.
Dengan kenaikan kes positif dan korban jiwa, COVID-19 telah mengalihkan dan menguras banyak tenaga, sumber daya dan perhatian kita. Sistem kesihatan awam kita telah mencapai batasnya dan barisan hadapan sangat lelah dan kepenatan. Sektor ekonomi sangat terkesan dan ramai orang kehilangan pekerjaan dan pendapatan. Satu-satunya bentuk komunikasi yang sangat bergantung pada teknologi media, jurang digital di kalangan rakyat semakin meluas, terutama antara kawasan luar bandar dan bandar. Pertengkaran politik juga tidak membantu kepada keadaan yang sudah tertekan.
Pandemik yang berpanjangan ini mengakibatkan hidup menjadi terumbang-ambing. Terdapat ketidakpastian dalam setiap dimensi kehidupan. Bagi kebanyakan orang, norma-norma baharu adalah “tidak normal” kerana ianya sangat asing kepada sifat manusia sebagai makhluk sosial.
Dalam suasana seperti inilah Hari Malaysia akan disambut tahun ini. Akan tetapi, kita perlu bangkit dari semua ini dan mencari jalan alternatif untuk menyatakan rasa kebangsaan kita terutama ke arah pemulihan dan perpaduan nasional.
Sebagai kaum beriman, marilah kita berpaling kepada Tuhan memohon penghiburan dan kebijaksanaanNya. Teks Kitab Suci 1 Korintus 2:9-12; Santo Paulus mengingatkan kita untuk membaca tanda-tanda zaman dengan beralih kepada Roh Tuhan, yang “menyelidiki segala sesuatu, bahkan hal-hal yang tersembunyi dalam diri Allah.” Cobaan dan penderitaan yang kita lalui sebagai individu, keluarga atau bangsa kadang-kala berada di luar pemahaman kita. Dalam keadaan tertentu, analisis sosial kita mungkin mendorong kita untuk mengenal pasti punca-punca keadaan. Tetapi melainkan jika kita menjangkau fikiran dan menggunakan iman kita untuk menolong kita pada saat yang sukar ini, ‘permainan menyalahkan’ tidak akan membawa kita ke mana-mana.
Sebagai murid-murid Kristus, kita dipanggil untuk menjadi “garam dan terang dunia”. Daripada mengutuk kegelapan, mari kita masing-masing menyalakan lilin kita sendiri dan bersama-sama mencari jalan keluar.
Saya berdoa agar dengan bantuan Roh Kudus, Hari Malaysia dapat menjadi kesempatan untuk membuat perbezaan. Di mana ada pembohongan dan tipu daya, marilah kita menegakkan kebenaran dan integriti. Di mana ada kebencian dan dendam, marilah kita menunjukkan pengampunan. Di mana ada pembuli dan eksploitasi, marilah kita berdiri teguh dan mempertahankan maruah setiap orang tanpa mengira warna kulit dan kepercayaan. Di mana terdapat kuasa negatif yang beroperasi, marilah kita mengalahkannya dengan kuasa kasih.
Semoga cinta kasih kita terhadap negara kita menghasilkan yang terbaik dalam diri kita sambil kita bergerak maju dan melepasi wabak COVID-19.
Semoga Tuhan memberkati Malaysia!
Uskup Agung John Wong
Keuskupan Agung Kota Kinabalu
_______________________________
(The Message in Chinese is updated on Sep 2, 2021)
黃士交總主教2021年馬來西亞國慶日文告
30 Aug 2021
馬來西亞於五十八年前的1963年9月16日誕生了。我們感謝天主，多年以來，我國已經證明在多元種族和宗教的環境下，建國是可能的。
毫無疑問，本國的 3270 萬人口的多元文化、需求和願望給各種族之間和各宗教之間的關係帶來了壓力，有時還導致了一些緊張局勢。但是，讚美天主，感度和包容的精神讓我們繼續前進。讓我們祈禱，隨著我們邁向完全發達國家的阶段，我們所經歷的和諧氣氛將繼續盛行。
今年是我国第二年以低調的方式，主要是透过虛擬方式來慶祝馬來西亞日。新冠疫情使我們無法透過联谊活動和社交互動來進行真正的慶祝。
隨著确诊病例和傷亡人數的增加，新冠疫情 轉移並耗盡了我們的大部分精力、資源和注意力。我們的公共衛生系統已經達到其極限，前線人員簡直是筋疲力盡。各行業的經濟遭受巨大損失，許多人因失去工作和收入而受到打擊。目前唯一可行的通訊方式，重大依賴媒體科技，城市与鄉村人民之間的數碼鴻溝進一步擴大。我們政治戰線上的爭吵也沒有對已經緊張的局勢做出很好的貢獻。
這場持久的疫情，使生活發生颠倒的變化。生活各方面都存有不確定性。對許多人來說，新常態是“反常的”，因為它們與人類需要社交的本質完全不同。
今年的馬來西亞日就是在這樣的氣氛中慶祝的。无论如何，我們需要超越並找到其他方式來表達我們的国家意識，尤其是對国家復興及合一的看法。
作為信徒，讓我們轉向主，尋求祂的安慰和智慧。格林多前书 2:9-12的經文指道，聖保祿提醒我們轉向天主聖神來閱讀時代的徵兆，因祂“洞察一切，就连天主的深奥事理，祂也洞悉。”无论在個人、家庭或國家層面所經歷的考驗和磨難，有時是我們無法理解的。在某種程度上，我們的社會分析可能會引導我們確认情況的根本原因。但是，除非我們超越自己的思想，依靠我們的信德來幫助我們度過這個艱難時刻，否則“指責遊戲”將無濟於事。
作為基督的門徒，我們受召為“地上的鹽，世上的光”。與其詛咒黑暗，不如讓我們各自點燃自己的蠟燭，共同尋找出路。
我祈求在聖神的幫助下，馬來西亞國慶日可以是改變現狀的一个機會。哪裡有謊言和欺騙，讓我們堅持真理和正直。哪裡有仇恨和報復，讓我們表現讓步和寬恕。哪裡有欺凌和剝削，讓我們堅定不移，不分膚色和信仰，捍衛每個人的尊嚴。哪裡有負面力量在兴起，讓我們以愛的力量打敗它們。
當我們在 疫情中前進並超越它時，讓我們對國家的热愛，以我們最好的一面表现出来。
天主護佑馬來西亞！
亞庇總教區黃士交總主教
__________________________
(The Message in Kadazan is updated on Sep 6, 2021)
PASON TADAU MALAYSIA 2021
30 Ogos 2021
HIMO NGOOPOD OM VAHU’ toun nakatahib, ontok 16 September 1963, nohodi’ i Malaysia. Monongkotohuod tokou di Kinoingan tu’ id diho’ tounan ngaavi’ , kapapatahang iti pogun do aanu i’ monuidong o pogun do tuhun togumu’ tinaau’ om ugama.
Aiso i’ koompuvangan, do koubasanan togumu’, pokionuon ngaavi’ om hizab ngaavi’ diho’ 32.7 lizong tuhun diti pogun, nopo nga’ nakapanaak do kosimbaagatan do id kopiomungan tinaau’ togumu’ om kopogionitan ugama, om kivaa vookon timpu’ ngaavi’ do nokointutuk doid vookon simbaagat-ginavo ngaavi’. Nga’, ozoon i Kinoingan, tu’ kogiiginovoo’-tohumis om ii sunduvan do katabazan o pinopohombus dotokou do muzu. Kanou sumambayang do ii pihumaagan nopiumanan dotokou nopo nga’ tumihombus mai’ do ingkaa nopo do maso tokou muzu doid dii ningkokoton do pogun notunda’ poimponu’
Iti no ii toun kumoduvo do Tadau Malaysia nopo nga’ lamazon do uha-uha’ noopo, kogumuan do ii tapatut noopo. Iho’ pandemic (Covid 19) nopo nga’ minangabos dotokou dii kalamazan no kozo, ii kointahang i’ daa maza’ do kopiombohutan om kopiumahan-sosiol ngaavi’.
Miampai diho’ koingkavason do kaantakan ngaavi’ positif om vaza-talaat diho’, pinohisang tokou di Covid 19 om minangasak iho’ do vinakas, asil om kotoinaan dotokou. Kobuubuzuo’ do kohidasan dotokou songavian nga’ nagazat doid gontob dii om iho’ id dumbangan ngaavi’ nga’ nohuus. Iho’ boogizan ikonomi nga’ noundoso tadahaan om ogumu’ natagakan kalaja’ om pongindopuan. Miaga diho’ ii-iho’ no, ii lahan do kopibaasan, humansan kozo doid tiknoloji kapaabalan, iho’ kopiboosan digital do tuhun ngaavi’ diti pogun nga’ muzu kumivang, hobi-kozo no do id piahatan do uvang ngaavi’ habus-kadazan om id kakadazan. Piahatan-ginavo id politik dotokou id dumbangan nga’ au’-kapapaapu tavaavasi’ doid ningkokoton, ii nosimbaagatan no.
Iho’ pandemic (Covid 19) nopo nga’ minomohumpatiu do koposizon dotokou. Kivaa do au-kotantuan ngaavi’ do id potitikid hivang do koposizon. Doid kogumuan, iho’ kootulan-tonudon-kavavagu ngaavi’ nopo nga’ “okonko-miaga-koubasan” tu’ poinsuusuvai-kozo iho’ do mantad ko’ ii sandad do tuhun sabaagi tuhun-vinangun sosiol.
Iti nodii ii kovoovozoo’ do ingkaa no o Tadau Malaysia do maan lamazo’ id diti toun. Ingkuo po, nga’ kiguno do mingkavas-sumoibau tokou om mogium do lahan ngaavi’ ponovohi do popokito do topiipiumanan dotokou do koposizon-pogun hobi-kozo no do kumaa’ doid kotonduhionon om pisompuuvan kabansaan.
Sabaagi ongotumbazaan, kanou maahing doid di Tuhan do mogium do koinsasamodan om kabaahan Disido. Ii scripture sinuat 1 Corinthians 2:9-12; poposoou dotokou i St. Paul do mambasa’ dii tanda’ ngaavi’ dii timpu’ ngaavi’ maza’ do maahing doid di Spiritu di Kinoingan, ii “monoungkou doid potitikid-konunu, ii potuu inahom ngaavi’ do tuddu ngaavi’ di Kinoingan”. Ii ponginaman ngaavi’ om koukotan ngaavi’ duopuson dotokou sabaagi tosoosonguhun, paganakan toi’ pogun nopo nga’ somoonu’ do id tahib do kopomolotian dotokou. Doid kokoozon pointantu’, nopongihaan sosiol dotokou mogovit dati’ dotokou do mongintutun dii gamut ngaavi’ dii kinokookoozo’ ngaavi’. Nga’ sahagi-ngau’ poinsavaton dotokou o pomumusoou om kumaa’ tokou doid kotumbazaan dotokou do manakadai dotokou do dumuapus do id diti timpu’ toukot, iho ‘mgitootondos’ nga’ mogovit mai’ dotokou doid aiso- kokoozon.
Sabaagi mokiki’ia’ ngaavi’ di Kristus, hoovon tokou do dumadi do “tusi’ di tana’ om ninavau di pomogunan”. Ponoovohi do manaau’ di totuvong, kanou no tosoosonguhun dotokou do popoikit do dian dotokou sondii’ om songavian kaanu tokou do mogium do lahan humabus.
Sumambayang zou do miampai dii sakadai di Spiritu Tobitua, adadi o Tadau Malaysia do iso’ kaantakan do mamadadi do pisuvazan. Id-nombo do doiho’ o vudut ngaavi’ om pomomoduung, kanou umagko doid kotopotan om inuhi’. Nombo do doiho’ o kababaazat om kopomohusian, kanou pokitanai o kopohiongan om kopomohiongan. Nombo do doiho’ o pogoloolo’ om kopomogunaan-kahasa’, kanou mingkakat togiot om mongumohig do vinasi-ngaan do kotuhunan do potitkid-tuhun, nunu-noopo o votik- kuhit om kotumbazaan. Nombo o vinakas au-avasi’ do id moinan, kanou ahao’ dotokou izioho’ miampai vinakas do koginavoan.
Poovito’ no o koginavoan dotokou montok do tuhun ngaavi’ om pogun dotokou do ii tavasi’ kozo id dotokou do maso tokou muzu mamanau dumuapus om pointahib diho’ pandemic COVID-19.
I Kinoingan mambalakat di Malaysia!
Archbishop John Wong
Archdiosis Kota Kinabalu
